Đề bài: Cảm nhận của em về bài thơ “Đoản ca đi trên bãi cát” của Cao Bá Quát
Bài giảng: Khúc ca ngắn trên cát – Cô Thúy Nhàn (giáo viên )
– Trình bày khái quát về tác giả Cao Bá Quát và tác phẩm “Khúc ca ngắn đi trên bãi cát”
– Trình bày cảm nhận chung nhất của mình về bài thơ: Bài thơ cho ta cảm nhận sâu sắc về nỗi chán ghét con đường danh lợi tầm thường của người lính và khát vọng đổi đời của người lính.
(Điểm lưu ý trong bài review là cần bổ sung thêm những nhận xét, quan điểm cá nhân về những gì tác giả truyền tải trong tác phẩm.)
1. Cảm nghĩ về hình ảnh bãi cát
– Ý nghĩa hiện thực:
+ “Bãi cát dài là bãi cát dài”
⇒ Phép điệp: gợi hình ảnh bãi cát dài vô tận.
– “Núi Bắc, núi Bắc
Phía nam núi Nam sóng dữ”
+ Tả thực: khung cảnh gợi cảm giác ngột ngạt, gò bó.
+ Biểu tượng cho quan niệm: cuộc sống bế tắc, ngột ngạt
– Ý nghĩa ẩn dụ, tượng trưng: Hình ảnh bãi cát dài miên man tượng trưng cho môi trường xã hội, con đường binh nghiệp đầy chông gai, gian nan, vất vả, rối ren mà những nho sĩ như Cao Bá Quát mắc phải. phải dấn thân theo đuổi danh lợi.
2. Cảm nghĩ về hình ảnh người lữ khách
– Hoàn cảnh của người lữ hành:
+ “Đi một bước như lùi một bước”: cảnh người đi trong không gian bao la, mịt mù, khó xác định phương hướng.
+ “Người lữ khách lên đường nước mắt rơi”: Khi mặt trời đã lặn, người người tìm chỗ nghỉ chân, người lữ khách còn đang mải mê trên con đường gian nan đã phải rơi nước mắt.
⇒ Tình cảnh người đi đường khó khăn, thiệt thòi
⇒ Nhà thơ thấy con đường danh lợi thật đáng buồn và đầy chông gai
– Lữ khách ý thức sâu sắc sự mâu thuẫn giữa khát vọng, hoài bão của mình với hiện thực trớ trêu, mâu thuẫn của cuộc đời.
+ “Không học thì…lội suối chẳng nguôi!”: tự giận mình không được như người xưa mà phải hành hạ thân mình, chán chường, mệt mỏi vì của sự nổi tiếng – sự nổi tiếng.
+ “Ngày xửa ngày xưa… đường đời”: sự cám dỗ của miếng mồi ngon danh lợi, danh lợi khiến con người “hết thời”.
⇒ Cao Bá Quát chán ghét danh lợi, không muốn sa vào con đường đó nhưng chưa tìm được hướng đi khác cho mình
+ “Đầu gió… thức mấy người”: sự mưu cầu danh lợi cũng hấp dẫn như thưởng thức rượu ngon, làm say lòng người, ít ai tránh khỏi sự cám dỗ. ⇒ anh nhận ra sự cám dỗ của danh lợi đối với con người
+ “Bãi cát dài…nhiều, đâu ít?”: Nhận thấy sự cám dỗ của danh lợi, nhà thơ như trách móc, giận hờn nhưng cũng tự vấn bản thân. Ông nhận ra bản chất phi nghĩa của lối khoa bảng đương thời nhưng ông vẫn đang đi trên con đường đó ⇒ Tâm trạng lo lắng, day dứt, bế tắc, bước trên con đường danh lợi thì mịt mù mà “con đường kinh hoàng” cũng không ít.
+ “Người cuối con đường”: tiếng hát tuyệt vọng đầy căm phẫn của tác giả. Con đường với bãi cát mênh mông, khuất bóng cũng là con đường danh lợi này không chỉ của tác giả mà còn của rất nhiều trí thức đương thời.
– Hình ảnh người lữ khách với lời than thở phẫn uất, tuyệt vọng
+ “Anh còn làm gì trên bãi cát”: thể hiện mâu thuẫn lớn trong lòng nhà thơ, đồng thời là tiếng kêu phẫn uất, bế tắc, tuyệt vọng.
⇒ Tư thế dừng lại nhìn bốn phía hỏi trời, hỏi lại mình cho thấy mâu thuẫn lớn đang đè nặng trong tâm trí nhà thơ.
– Cảm nhận về những nét nghệ thuật làm nên thành công của tác phẩm: thể thơ cổ, hình ảnh tương phản, truyền thuyết, điển tích…
– Đoạn thơ là tiêu biểu cho nỗi lòng của Cao Bá Quát trước con đường công danh, đồng thời cũng là tâm tư của nhiều trí thức đương thời khác.
Xem thêm các bài văn mẫu về phân tích và lập dàn ý tác phẩm lớp 11:
bai-ca-ngan-di-tren-bai-cat.jsp
Các bộ đề lớp 11 khác