Đề bài: Phân tích bài thơ Con cò của Chế Lan Viên.
Dàn ý Phân tích bài thơ Con cò – văn mẫu 1
Giới thiệu chung về tác giả Chế Lan Viên và bài thơ Con cò
+ Chế Lan Viên là nhà thơ quê ở Quảng Trị, ông nổi tiếng trong phong trào Thơ mới với tập thơ để lại dấu ấn: Hoang vắng (1937).
+ Con cò là bài thơ sáng tác năm 1962, in trong tập Hoa mỗi ngày, Tiếng chim báo bão (1962).
+ Khai thác hình ảnh con cò trong ca dao, dân ca, hát ru để ca ngợi tình mẹ và ý nghĩa của lời ru đối với đời sống con người
1. Phân tích ý nghĩa biểu tượng con cò
* Hình ảnh con cò qua lời ru thuở ấu thơ
– Hình ảnh con cò là ẩn dụ cho hình ảnh người phụ nữ nông dân cần cù giàu đức hi sinh
+ Hình ảnh con cò được gợi lên trực tiếp từ những câu ca dao dùng để hát ru:
Con cò đang bay vòng quanh
Bay từ cổng vào cánh đồng
+ Hình ảnh con cò gợi cuộc sống xưa từ làng ra phố, bình dị, ít biến động
– Hình ảnh con cò trong lời ru của mẹ: hình ảnh con cò cần cù trong ca dao
Con cò đi ăn đêm
Đậu cành mềm, lộn cổ xuống ao
Hoặc:
Con cò bơi bên ao
Vác cơm nuôi chồng khóc
→ Hình ảnh người phụ nữ vất vả nuôi chồng con, con cò đã trở thành biểu tượng của những người nông dân cần cù lao động. Hình ảnh con cò đi vào thế giới tâm hồn của trẻ thơ
* Con cò gần gũi, thân thiết với trẻ thơ qua những lời ru dịu dàng, ngọt ngào
– Từ rời lời ru của mẹ, cò bước ra làm quen với em bé, rồi cò trở thành bạn thân.
– Cò gắn bó với con từ thuở còn nằm trong nôi, khi cắp sách đến tuổi trưởng thành:
Con ngủ yên thì cò cũng ngủ
Hai cánh cò trùm vào nhau
Lớn lên theo cò đi học
Cánh cò trắng bay dưới gót chân
→ Con cò trở thành người bạn đồng hành thân thiết, cánh cò không ngừng bay qua không gian và thời gian, theo từng ước mơ – khát khao của mỗi đứa trẻ
* Hình ảnh con cò là biểu tượng cho lòng nhân ái bao la của người mẹ đối với đời con
– Từ sự thấu hiểu lòng mẹ, nhà thơ đã tự đúc kết, khái quát nội dung tình cảm
Con, lớn vẫn là mẹ
Ra đi còn nằm trong lòng mẹ
– Câu thơ chan chứa tình cảm, triết lí, khẳng định tình mẫu tử trường tồn, nhiệm mầu (qua điệp từ “dù” và “vẫn”)
– Đoạn cuối bài thơ trở về với âm thanh, lời ru tổng kết trong hình ảnh
Chỉ là một con cò
Cò mẹ hót
Đó cũng là cuộc sống
Đôi cánh trên nôi
Chỉ với hình ảnh con cò trong lời ru của mẹ nhưng chứa đựng biết bao bài học về cuộc sống cũng như tình yêu tha thiết của mẹ dành cho con qua âm điệu tha thiết của lời ru.
2. Nghệ thuật làm thơ
– Thể thơ tự do nhưng mang dáng dấp của thể thơ lục bát giàu cảm xúc, nhịp điệu.
– Bài thơ mang âm hưởng dân gian, ngọt ngào sâu lắng như một lời ru ấm áp
– Việc sáng tạo những hình ảnh, biểu tượng quen thuộc nhưng vẫn có khả năng hàm chứa ý nghĩa mới
Bài thơ Con cò của Chế Lan Viên gợi một tiếng ru ấm áp, đằm thắm, vận dụng một cách sáng tạo nhịp điệu, ca từ của ca dao.
– Đoạn thơ là lời khẳng định, ca ngợi tình mẹ con và ý nghĩa của lời ru đối với cuộc đời mỗi con người xuất phát từ trung tâm là hình ảnh con cò được gợi ra trong những câu ca dao quen thuộc.
Dàn ý Phân tích bài thơ Con cò – văn mẫu 2
I. Giới thiệu
– Giới thiệu chung về tác giả Chế Lan Viên và bài thơ Con cò
II. Thân thể
1. Phân tích ý nghĩa biểu tượng con cò
* Hình ảnh con cò qua lời ru thuở ấu thơ
– Hình ảnh con cò là ẩn dụ cho hình ảnh người phụ nữ nông dân cần cù giàu đức hi sinh
+ Hình ảnh con cò trong ca dao được dùng làm lời ru
+ Hình ảnh con cò gợi cuộc sống xưa từ làng ra phố, bình dị, ít biến động
– Hình ảnh con cò trong lời ru của mẹ: hình ảnh con cò cần cù trong ca dao
→ Hình ảnh người phụ nữ vất vả nuôi chồng con, con cò đã trở thành biểu tượng của những người nông dân cần cù lao động. Hình ảnh con cò đi vào thế giới tâm hồn của trẻ thơ
* Con cò gần gũi, thân thiết với trẻ thơ qua những lời ru dịu dàng, ngọt ngào
– Từ rời lời ru của mẹ, cò bước ra làm quen với em bé, rồi cò trở thành bạn thân.
– Cò gắn bó với con từ thuở còn nằm trong nôi, khi cắp sách đến tuổi trưởng thành
→ Con cò trở thành người bạn đồng hành thân thiết, cánh cò không ngừng bay qua không gian và thời gian, theo từng ước mơ – khát khao của mỗi đứa trẻ
* Hình ảnh con cò là biểu tượng cho lòng nhân ái bao la của người mẹ đối với đời con
– Từ sự thấu hiểu lòng mẹ, nhà thơ đã tự đúc kết, khái quát nội dung tình cảm
– Câu thơ chan chứa tình cảm, triết lí, khẳng định tình mẫu tử kiên định (qua các từ “dù” và “vẫn”)
– Đoạn cuối bài thơ trở về với âm thanh, lời ru tổng kết trong hình ảnh
=> Chỉ với hình ảnh con cò trong lời ru của mẹ, nhưng qua giọng điệu tha thiết của lời ru vẫn chứa đựng biết bao bài học về cuộc sống cũng như tình yêu thương tha thiết của mẹ dành cho con.
2. Nghệ thuật làm thơ
– Thể thơ tự do nhưng mang dáng dấp của thể thơ lục bát giàu cảm xúc, nhịp điệu.
– Bài thơ mang âm hưởng dân gian, ngọt ngào sâu lắng như một lời ru ấm áp
– Việc sáng tạo những hình ảnh, biểu tượng quen thuộc nhưng vẫn có khả năng hàm chứa ý nghĩa mới
III. Chấm dứt
– Khẳng định giá trị của bài thơ: Bài thơ là lời khẳng định, ngợi ca tình mẹ con và ý nghĩa của lời ru đối với cuộc đời mỗi con người xuất phát từ trung tâm là hình ảnh con cò được gợi ra trong những câu thơ quen thuộc. .
Xem thêm các bài văn mẫu phân tích và lập dàn ý tác phẩm lớp 9:
Mục Lục Văn Mẫu | Văn học hay 9 theo từng phần:
con-co.jsp
Các bộ đề lớp 9 khác