Đề bài: Phân tích tâm trạng nhân vật Liên
Xem thêm: Phân tích diễn biến tâm trạng của nhân vật Liên trong tác phẩm Hai đứa trẻ (Bài văn mẫu 1)
Bài giảng: Hai đứa trẻ – Cô Thúy Nhàn (GV )
– Giới thiệu truyện ngắn Hai đứa trẻ: Truyện ngắn tiêu biểu của những cây bút truyện ngắn xuất sắc – Thạch Lam
– Đề xuất vấn đề: Liên trong tác phẩm là nhân vật để lại trong lòng người đọc nhiều kính trọng bởi những suy nghĩ, tình cảm hết sức tinh tế. Nhà văn đã hướng ngòi bút khắc họa tâm trạng nhân vật để làm nổi bật điều đó
1. Hoàn cảnh nhân vật Liên
+ Trước ở Hà Nội, bố mất việc nên hai chị em về quê.
+ Mẹ lo quán tạp hóa nhỏ.
+ Chiều nào cũng dọn hàng, đếm hàng, tính tiền, ngồi trên chiếc chõng sắp gãy nhìn cảnh và người trong huyện.
+ Vào ngày chợ chỉ bán 2,5 bánh xà phòng và một lít rượu nhỏ
⇒ Hoàn cảnh khó khăn, sa sút, mức sống thấp
2. Tâm trạng của Liên trước bức tranh phố huyện lúc chiều tà
– Cảm nhận rất rõ: “mùi riêng của đất này, của quê hương này” từ một tâm hồn nhạy cảm
– Cảnh ngày tàn và những mảnh đời hấp hối: gợi nỗi buồn vô cùng cho Liên
– Thương các em nghèo, không có tiền cho các em.
– Thương mẹ con chị Tí: ngày mò cua bắt tôm, ngày dọn quán nước chè tươi chẳng kiếm được bao nhiêu.
⇒ Liên là cô gái có tâm hồn nhạy cảm, tinh tế, tấm lòng nhân ái, yêu thương mọi người. Đây cũng là nhân vật mà Thạch Lam gửi gắm nỗi lòng
3. Tâm trạng của Liên trước khi tàu đến
– Hai anh em Liên mặc dù rất buồn ngủ nhưng vẫn cố thức để chờ tàu vì:
+ Em được mẹ dặn đợi tàu về để bán hàng.
Nhưng Liên không mong ai đến nữa
+ Cô ấy thức vì muốn xem đoàn tàu là hoạt động cuối cùng của đêm
+ Tâm hồn Liên lặng lẽ, có những nỗi niềm mơ hồ em không hiểu
+ Liên chú ý đến từng ngọn lửa đang cháy, ngọn lửa xanh…
– Giọng Liên gọi tôi gấp gáp, giục tôi như thể chậm một chút là sẽ mất đi một thứ quý giá.
⇒ Niềm háo hức, mong chờ chuyến tàu đêm như mong chờ một điều gì tươi sáng hơn cho cuộc sống tẻ nhạt thường ngày
4. Tâm trạng của Liên khi tàu đến
– Liên dẫn tôi đứng nhìn đoàn xe đi qua
– Dù chỉ trong một khoảnh khắc, Liên đã nhìn thấy “những chiếc xe hơi sang trọng lố bịch, đồng và niken lấp lánh” Liên thấy một thế giới khác với cuộc sống thường ngày của mình.
– Đứng lặng nhìn đoàn tàu đi qua, Liên không trả lời câu hỏi của tôi, trong tâm hồn nàng niềm xúc động chưa nguôi.
– Liên mơ về Hà Nội, một Hà Nội rực rỡ và xa xôi, một Hân xinh đẹp, giàu có và hạnh phúc… Hồi tưởng lại càng khiến Liên thêm ân hận, chán chường với cuộc sống hiện tại.
⇒ Tâm trạng xúc động, vui sướng, hạnh phúc, ước mơ
5. Tâm trạng của Liên khi đoàn tàu đi
– Cũng như bao người khác, Liên cũng “mong một điều tươi sáng cho đời thường”
– Khi đoàn tàu đi qua, Liên trở về với tâm trạng buồn bã như cuộc sống thường ngày nơi phố huyện
– Con tàu như một niềm vui thoáng chốc làm người ta mơ màng rồi chìm vào bóng tối dày đặc.
– Tất cả chìm trong bóng tối với ánh đèn mờ ảo chỉ soi sáng một vùng nhỏ trong giấc ngủ không yên giấc của Liên.
⇒ Tâm trạng nuối tiếc, trăn trở về cuộc sống thường nhật nơi phố huyện nghèo
6. Nghệ thuật xây dựng nhân vật
– Nghệ thuật miêu tả nội tâm
– Nét vẽ chân thực kết hợp với sự lãng mạn
– Khái quát diễn biến tâm trạng của nhân vật Liên
– Đây là nhân vật Thạch Lam gửi gắm niềm thương xót đến những con người nhỏ bé và ấp ủ ước vọng về một cuộc đời tươi sáng hơn.
Xem thêm các bài văn mẫu về phân tích và lập dàn ý tác phẩm lớp 11:
hai-dua-tre.jsp
Các bộ đề lớp 11 khác