Đề bài: Phân tích vẻ đẹp của thiên nhiên trong bài thơ sau:
Tôi muốn tắt nắng
Để màu không phai
…
Tháng giêng ngon như đôi môi kề
(Vội vàng – Xuân Diệu)
Bài giảng: Vội vàng – Cô Thúy Nhàn (Giáo viên )
Nhận xét về thơ Xuân Diệu, Hoài Thanh viết: “Thơ Xuân Diệu cũng là một nguồn sống dồi dào chưa từng thấy trên đất nước yên ả này. Thơ của Xuân Diệu cũng là một nguồn sống dồi dào chưa từng thấy trên đất nước tĩnh lặng này. Nhận định này có thể được chứng minh qua nhiều tác phẩm của Xuân Diệu, trong đó một trong những tác phẩm tiêu biểu nhất có lẽ là Vội vàng. Mười một câu thơ mở đầu của tác phẩm là bức tranh cuộc sống với những vẻ đẹp độc đáo mà nhà thơ đã chụp lại bằng chính tình yêu nồng nàn và khát khao cháy bỏng của mình.
Bức tranh cuộc đời được mở ra trước hết bằng ý chí táo bạo của nhà thơ
Tôi muốn mặt trời ngừng chiếu sáng
Để màu không phai
Tôi muốn buộc gió
Để hương không bay đi
Muốn tắt nắng buộc gió để níu giữ hết hương vị cuộc đời. Suy nghĩ táo bạo ấy thực chất là biểu hiện của một tình yêu cuộc sống mãnh liệt, mãnh liệt của cái tôi thơ và khát vọng vĩnh hằng hóa những vẻ đẹp mong manh, ngắn ngủi của cuộc đời. Và ý chí, khát vọng của Xuân Diệu không phải không có cơ sở hợp lý, khi cuộc sống hàng ngày đem đến cho nhà thơ bao điều kì diệu.
Của con ong và con bướm này, đây là tháng mật ong
Đây là những bông hoa của những cánh đồng xanh
Kìa cành lá rung rinh
Của tổ anh đây tình ca.
Và đây là ánh sáng nhấp nháy
Mỗi sớm mai Thần Vui Vẻ gõ cửa
Tháng giêng ngon như đôi môi kề
Trong thế giới hình ảnh tràn ngập dưới mỗi dòng thơ, ta có thể bắt gặp đủ loại hình ảnh rất cụ thể, chi tiết chứ không chung chung, trừu tượng: ong bướm tuần mật, Hoa đồng xanh, cành lá rung rinh, con chim yến hót tình ca, tháng giêng như đôi môi kề sát… Mỗi hình ảnh gợi tả một vẻ đẹp, mang một màu sắc, một nét quyến rũ riêng. : sự ngọt ngào ngây ngất của ong bướm mùa hút mật, sự rực rỡ của hoa giữa màu xanh đồng ruộng, sự mê đắm của một mảnh tổ chim, sự yêu kiều của cành non trước gió… ảnh nào cũng có hình ảnh nào cũng gợi cảm, hình ảnh nào cũng mang một sắc thái tình yêu ngọt ngào, say đắm, hình ảnh nào cũng gợi niềm vui sống bất tận. Thế giới hình ảnh ấy vẽ lên trước mắt ta một sức sống thật tươi trẻ, một sức sống đầy hương mật, một sức sống căng tràn vô tận. Trong những hình ảnh đó, có lẽ ấn tượng nhất vẫn là hình ảnh: Hàng xóm ngon như đôi môi kề nhau. Ở đây, thời gian vô hình đã được Xuân Diệu hình dung bằng hình ảnh gần gũi, gợi cảm giác ngọt ngào nồng nàn của tình yêu. Chỉ với một hình ảnh ấy, cả một thanh xuân đầy sức trẻ đã hiện ra đầy mời gọi trước mắt độc giả.
Hệ thống hình ảnh cụ thể, sinh động trong bài thơ được thể hiện bằng biện pháp liệt kê tuần tự, điệp ngữ. Điều này trước hết thể hiện cảm nhận về cuộc sống phong phú, dồi dào, vô tận và niềm hân hoan, hân hoan, tràn ngập cảm xúc của tác giả. Theo mạch cảm xúc ấy, người đọc có cảm giác như có một bàn tay đang say sưa giới thiệu hết vẻ đẹp này đến vẻ đẹp khác trong một không gian đượm hương sắc. Và ta chợt nhận ra rằng, thiên đường không ở đâu xa mà sự sống đang hiện hữu, đang xuất hiện xung quanh ta hàng ngày. Đẹp làm sao, tuyệt vời làm sao, đáng yêu làm sao, đáng sống làm sao.
Có thể nói, nếu không có tình yêu và sự gắn bó trọn vẹn với cuộc đời thì Xuân Diệu khó có được cái nhìn và khám phá như vậy. Cả bài thơ là một bức tranh cuộc sống đầy hương sắc và con người nơi đây cũng có tâm hồn rộng mở với đất trời, tiếp thu tất cả những nét đẹp đó. Hình ảnh và ngôn ngữ ở đây dường như cũng được cuốn theo dòng cảm xúc dạt dào của nhà thơ nên không cầu kỳ mà tự nhiên, chân thực, sinh động, gợi cảm như chính cuộc sống.
Xuân Diệu với tình yêu cuộc sống nồng nàn một lần nữa giúp chúng ta nhận thức sâu sắc hơn về giá trị cuộc sống mà mỗi người đang có.
Xem thêm các bài văn mẫu về phân tích và lập dàn ý tác phẩm lớp 11:
voi-vang.jsp
Các bộ đề lớp 11 khác